Łódzkie. Kraina 7 parków krajobrazowych

Cudze chwalicie, swego nie znacie. By choć w części zadać temu kłam, ruszam na podbój Łódzkiego. Już teraz, w zimę, pieszo i przez las. A wbrew pozorom jest gdzie chodzić. Łódzkie to bowiem kraina 7 parków krajobrazowych, które dziś Wam pokrótce przybliżę.

Siedem – dużo to, czy mało? Nie mnie rozstrzygać, bo też niekonieczne chodzi ilość chodzi, ale raczej o jakość. Na razie znam ją z map i przewodników, gdyż dopiero zacznę przez parki wędrować, ale – po wstępnym przejrzeniu materiałów czuję, że warto wyruszyć w drogę.

Jakie parki krajobrazowe są w Łódzkiem?

Jak wspomniałam, jest ich 7 i są to:

• Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich – myślę, że łodzianom najbardziej znany, gdyż będąc najbliżej położonym od miasta, jest miejscem licznych wypraw rowerowych;
• Bolimowski Park Krajobrazowy;
  
• Spalski Park Krajobrazowy;
• Sulejowski Park Krajobrazowy;
• Przedborski Park Krajobrazowy;
• Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki;
• Załęczański Park Krajobrazowy – do tego parku wybieram się już za 3 dni dni, czyli w najbliższą sobotę, i  właśnie od niego zaczynam eksplorację parków krajobrazowych w Łódzkiem.

Obszar wszystkich parków krajobrazowych znajdujących się w granicach woj. łódzkiego obejmuje (wraz z otulinami) powierzchnię ok. 175 tysięcy ha. Jak to sobie wyobrazić?

Przyjmując, że boisko do piłki nożnej (sorry, kobiety, wybrałam wersję dla mężczyzn) ma powierzchnię ok. 0,75 ha, to na obszarze wszystkich parków krajobrazowych w Łódzkiem można by umieścić – uwaga! – aż 233 tysiące takich boisk. O matko, chyba też trudno to sobie wyobrazić, w każdym razie miejsca jest dużo, więc jest gdzie chodzić, mimo że w stosunku do powierzchni województwa parki stanowią zaledwie 10 proc.

Ale czy jest po co po nich chodzić?

Tak! Albowiem w granicach parków znajdują się liczne obszary o szczególnej wartości przyrodniczej i krajobrazowej, liczne gatunki zwierząt i roślin tworzących różnorodność biologiczną oraz miejsca związane z ważnymi wydarzeniami historycznymi.

Jak pisze H. Andrzejewski i K. Krakowska w publikacji „Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego. Informator przyrodniczo-turystyczny„, te walory to m.in.:

Jeśli chcesz poczytać więcej na temat parków krajobrazowych w Łódzkiem, przejrzeć mapki z zaznaczonymi na nich szlakami i rezerwatami, popodziwiać piękne zdjęcia, możesz zajrzeć do wspominanego Informatora, który jest wydany także w wersji elektronicznej.

Link do niego podaję obok, wystarczy, że naciśniesz na fotkę i możesz pobrać wersję pdf.

Jest co prawda z 2016 r. (ja mam wersję papierową z 2019), ale jak na początek wystarczy, by się zorientować, ile piękna i dobra mamy tuż pod nosem.

Informator wydany został przez Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego, link do strony jest tu: Parki Łódzkie. 

Jeśli jednak nie masz teraz czasu, by się zagłębiać i studiować informator (jest wielkości zeszytu szkolnego, czyli format A5, i liczy 86 stron) – przeczytaj tekst poniżej.

Przybliżę Ci w nim w kilku zdaniach każdy z parków. Na razie będą to krótkie wzmianki, gdyż do każdego z parków w swoich tekstach jeszcze wrócę – wtedy, gdy wrócę z wędrówki po nich, by pisać już o tym, co sama widziałam. Na razie opieram się na Informatorze.

Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich

Położony jest na północny wschód od Łodzi – miedzy nią, Brzezinami i Strykowem. Zajmuje 11,6 tys. ha plus 3 tys. ha otuliny. Park ten powstał w 1996 roku.

Jego atrakcyjność krajobrazowa wynika m.in. z pofałdowania terenu, będącego pozostałością polodowcową – najwyższy punkt Parku znajduje się w pobliżu miejscowości Dąbrowa (tzw. wzgórze „Radary”) i leży na wysokości 284 m n.p.m.

W szczytowej części Wzniesień Łódzkich przebiega także dział wodny rozdzielający zespół dopływów Odry i Wisły, co daje liczne, głęboko wcięte dolinki rzeczne.

Szczególne walory posiadają także występujące tu naturalne źródła, np. źródła Kamionki na skraju Lasu Janinowskiego, które zachowały wysoki stopień czystości wody.

Oczywiście, chodząc po Parku, warto zajrzeć na obszary objęte szczególną ochroną, czyli tzw. rezerwaty przyrody. Są tu trzy: rezerwat przyrody Las Łagiewnicki, rezerwat przyrody Struga Dobieszkowska i rezerwat przyrody Parowy Janinowskie.

Przez teren parku biegną też szlaki turystyczne: pieszy (szlak zielony o długości 63 km), rowerowy (czarny szlak o długości 74 km) i, co ciekawe – konny (będący częścią Łódzkiego Szlaku Konnego – najdłuższego szklaku konnego w Europie, gdyż liczącego aż 2 tys. km).

Przydatne linki: Mapa Parku, Szlaki Turystyczne, Baza Turystyczna.

Bolimowski Park Krajobrazowy

Leży pomiędzy Łodzią a Warszawą mniej więcej w połowie drogi. Zajmuje 23,6 tys. ha plus 3,1 tys. ha otuliny. Park ten powstał w 1986 roku i składa się z dwóch głównych elementów.

Są to: kompleks leśny zwany Puszczą Bolimowską (pozostałość po prastarych puszczach: Bolemowskiej, Jaktorowskiej, Korabiowskiej, Miedniewskiej i Wiskickiej) oraz rzeka Rawka wraz z dopływami: Chojnatką, Rokitą, Korabiewką i Grabinką.

Ponad 60 proc. powierzchni Parku zajmują lasy, a w celu ochrony najcenniejszych siedlisk fauny i flory, utworzono 5 rezerwatów przyrody, w tym: 3 leśne: ” Kopanicha”, „Ruda – Chlebacz” i „Puszcza Mariańska”, jeden wodno-krajobrazowy rezerwat „Rawka” oraz jeden łąkowo-torfowiskowy „Polana Siwica”.

Przepływająca przez Park Rzeka Rawka, to jedna z niewielu rzek w Polsce, która zachowała prawie w całości swój naturalny charakter.

W Bolimowskim Parku Krajobrazowym można uprawiać różne formy turystyki. Wyznaczone są liczne szlaki i ścieżki edukacyjne: piesze, konne, rowerowe. Są one odpowiednie także dla osób starszych i rodzin z małymi dziećmi.

Więcej o Bolimowski Parku Krajobrazowym możesz także przeczytać tutaj: Bolimowski Park Krajobrazowy.

Przydatne linki: Mapa Parku, Szlaki Turystyczne, Propozycje tras wycieczkowych.

Spalski Park Krajobrazowy

Park obejmuje obszar o powierzchni 13 tys. ha, a jego otuliny odpowiednio: wewnętrzna – 1 544 ha oraz zewnętrzna 22 590 ha. Łączna powierzchnia otulin obejmuje 24 tys. ha.

Spalski Park Krajobrazowy położony jest w południowo-wschodniej części województwa łódzkiego, na styku dwóch powiatów: opoczyńskiego i tomaszowskiego oraz gmin: Tomaszów Mazowiecki, Inowłódz, Lubochnia, Opoczno, Poświętne, Rzeczyca oraz miasta Tomaszowa Mazowieckiego.

Utworzony został w 1995 roku jako trzeci park krajobrazowy na terenie byłego woj. piotrkowskiego, wchodzący wraz z Sulejowskim Parkiem Krajobrazowym i Przedborskim Parkiem Krajobrazowym do Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych.

Przydatne linki: Mapa Parku, Szlaki Turystyczne, Dziedzictwo kulturowe.

Sulejowski Park Krajobrazowy

Powstał w 1994 roku i wraz z Przedborskim i Spalskim Parkiem należy do Nadpilicznych Parków Krajobrazowych. Powierzchnia Sulejowskiego Parku wynosi 17 tys. ha, a otulina 36 tys. ha. W skład parku wchodzi Jezioro Sulejowskie o powierzchni 1,9 tys. ha.

Park obejmuje jeden z najcenniejszych fragmentów dorzecza Pilicy w jej środkowym odcinku od okolic Bąkowej Góry po okolice Tomaszowa Mazowieckiego, charakteryzujący się licznymi, naturalnymi i malowniczymi meandrami.

Pozornie nizinne tereny poprzecinane są dolinami i wąwozami, przez co nabierają charakteru pagórkowatego, odsłaniający widoki na okoliczne tereny. Na krajobraz Spalskiego Parku Krajobrazowego składają się również wartości kulturowe.

Symbolem parku jest wieża Opacka klasztoru Cystersów w Sulejowie.

Przydatne linki: Mapa Parku, Szlaki Turystyczne, Dziedzictwo kulturowe.

Przedborski Park Krajobrazowy

Powstał w 1986 roku i należy do tzw. Nadpilicznych Parków Krajobrazowych. Powierzchnia Przedborskiego  Parku wynosi 16,5 tys. ha, a otulina 18,4 tys. ha.

Park odznacza się dużą zmiennością rzeźby terenu oraz środowiska przyrodniczego: gleb, wód podziemnych i powierzchniowych, mikroklimatu, szaty roślinnej i świata zwierzęcego. W wyniku tego występuje tu malowniczy krajobraz z pięknymi punktami widokowymi.

Na terenie parku i jego otuliny, w miejscach gdzie zachowały się unikatowe fragmenty krajobrazu i występuje obfitość gatunkowa flory i fauny, utworzono 6 rezerwatów przyrody.

Są to: leśny „Bukowa Góra” chroniący stary naturalny las bukowy, stepowy „Murawy Dobromierskie”, leśny „Oleszno”, torfowiskowy „Piskorzeniec”, leśny „Czarna Rózga” i leśny „Ewelinów”.

Warto wspomnieć, że Przedborski Park Krajobrazowy – poza walorami przyrodniczymi – ma także cenne walory kulturowe. Występują tu liczne zabytki sakralne, dawne dwory, zagrody o unikalnej, tradycyjnej formie ze starymi drzewami, budyneczki suszarni tytoniu wznoszone z kamienia i cegły, a także liczne krzyże przydrożne i kapliczki.

Przydatne linki: Mapa Parku, Szlaki Turystyczne, Dziedzictwo kulturowe.

Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki

Położony jest w zachodniej części woj. łódzkiego. Powierzchnia parku wynosi 25,3 tys. ha. Park ten powstał 1989 roku w celu ochrony pięknego krajobrazu naturalnych dolin rzecznych Warty, Widawki,Grabi, Nacieczy i Oleśnicy.

Czyż powyższy tekst nie jest wystarczająco zachęcający, by odwiedzić ten park? Myślę, że tak.

Warto jeszcze wspomnieć, że na terenie Parku utworzono 4 rezerwaty przyrodnicze: Rezerwat florystyczny „Winnica”, Rezerwat torfowiskowy „Korzeń”, Rezerwat leśny „Hołda” i Rezerwat bagienny „Grabica”.

Znajduje się tez tutaj 14 użytków ekologicznych oraz 49 obiektów objętych ochroną pomnikową.

Przydatne linki: Mapa Parku, Szlaki Turystyczne, Dziedzictwo kulturowe.

Załęczański Park Krajobrazowy

Położony jest w południowej części woj. łódzkiego na Wyżynie Wieluńskiej. Część parku znajduje się także na terenie woj. śląskiego. Powierzchnia parku wynosi 13,4 tys. ha, a strefa ochronna 8,1 tys. ha.

Park Załęczański Jest najstarszym parkiem krajobrazowym w Łódzkiem, powstałym w 1978 roku w celu ochrony niepowtarzalnego krajobrazu jurajskich wapiennych ostańców, będących siedliskiem życia osobliwej – bo wapieniolubnej – flory i fauny. Tutaj też biegnie bodajże najbardziej urokliwy odcinek rzeki Warty.

Dla zachowania najcenniejszych walorów przyrodniczych Parku i jego otuliny utworzono 5 rezerwatów przyrody, z czego dwa znajdują się w granicach woj. łódzkiego. Są to: rezerwat geologiczny „Węże” i rezerwat leśny „Dąbrowa w Niżankowicach”.

Ponieważ już w najbliższą sobotę wybieram się na całodzienną wędrówkę po Parku, więcej o nim napiszę po powrocie. Co ciekawe, wybór tego parku na pierwszą wędrówkę po parkach krajobrazowych w Łódzkiem był przypadkowy, a jednak trafiłam cudownie, gdyż wczoraj – 5 stycznia – obchodził on 43 rocznicę istnienia.

Idę więc do niego świętować jego urodziny :-).

Przydatne linki: Mapa Parku, Szlaki Turystyczne, Dziedzictwo kulturowe.

Parki Krajobrazowe Województw Łódzkiego – mapa orientacyjna, gdzie się znajdują (Źródło: Parki Krajobrazowe Województwa Łódzkiego. Projekt artystyczno-ekologiczny dla dzieci :-).